Ferhat Tunç’un cehaletine tepkiler bitmiyor!
Ferhat Tunç’a tepkiler bitmiyor.
Ses sanatçısı Ferhat Tunç yanına aldığı bir grup arkadaşı ile bundan 75 yıl önce 1938’de pek çok kimsenin bildiği katliam mağarasına girip kemikleri toplaması ve topladığı bu kemiklerle fotoğraflar çekmesi büyük tepkiye yol açtı.
Tunç’un davranışını cehalet ve saygısızlık olarak gören pek çok mağdur Dersimli tepki gösterdi. Telefonla ulaştığımız pek çok Dersim derneği ve Dersim kurumu ise, Tunç’un bu sorumsuz ve bilgisiz tavrını inançlarına ve ölülere karşı büyük bir saygısızlık olarak dile getirdi.
Dersim kurumları katliam yerlerini yıllardır tespit ettiklerini ve bu yerlere karşımadıklarını, öldürülmüş, katliama uğramış Dersim mağdurlarının kemiklerine ancak dini inançları temelinde dokunulabileceklerini söylediler.
Kemiklerin bulunduğu mağara pek çok tanık anlatımında yer almakta. 1938’de Demenanlılar sığındıkları bu mağarada, askerler tarafından ateş edilerek ve zehirli gazlar kullanmak sureti ile öldürülmüşlerdi. O mağaranın fotografı ise 38 resimleri arasında yer almaktadır.
Tunç çağrı yapmalı
Kişisel açıklamada bulunmak istemediğini söyleyen Avrupa Dersim Derneklerinden bir temsilci ise: “Ferhat bey, tahribatı telafi edilemeyecek bir süreci başlattı, bizler sözlü tarih projesi yaptık. Yüzlerce tanıkla buluştuk, katliam yerlerini, toplu mezarları bir bir not ettik. Bunların bazısını dar bir grupla ziyaret ettik. Ancak bize tanıklık yapanların yeminlerine sadık kaldık. Üyelerimize dahi bu yerleri söylemedik. Bizler bilinçli bir şekilde ve töre ve geleneklerimizin gerektiği şekilde bu kemikleri defnetmek ve bu kemikleri olduğu gibi muhafaza etmek istiyorduk. Ne acı ki, Ferhat Tunç katliam mağdurlarının
kafataslarını eline almış, kemikleri kucakla topluyor. Bizler büyük şaşkınlık içindeyiz. Bir sanatçının bunu yaptığına inanmak istemiyoruz. Bakın katliam delili mi denmek isteniyor? Katliamın yapıldığı, on binlerce insanın öldürüldüğü devletin en üst merciinde kabul görmüş. Biz delil gösterme dönemini geride bıraktık. Ne yapacağız, bu katliam yerlerini nasıl muhafaza edeceğiz diye kafa yorarken sayın Tunç yanına kameralar alıyor ve kemiklerle basına poz veriyor. Normal bir mezar açılmasında dahi kemiklere dua ile dokunulur. Mağdurlara saygı gösterilir. Üzgünüz, şaşkınız. Açıklama yapacağız, ancak bizler Ferhat bey’in yaptığı bu cehaleti anlamasını ve topluma çağrı yaparak bir yanlış yapıldığını söylemesini bekliyoruz.
Bu mağaraların bir kısmı halk tarafından biliniyor. Ferhat Tunç’u örnek alan kişiler bu kemikleri toplarsa, büyük bir tarihi tahribat yaşanır. Bunu durdurmalıyız.” dedi.
Zini Gediği örneği

Zini Gediği kemikleri için Alay komutanı Kılıçkaya (surban) köyü muhtarına, “gidin o kemikleri torbaya koyup gömün” diye tehdit etmişti.
Bilindiği gibi Erzincan köylerinden 97 Alevi önde geleni Zini Gediğinde kurşuna dizilmiş ve kemikleri yıllardır orda durmaktadır. İki yıl önce aile yakınları tarafından çekimler yapılmış, tespitlerde bulunulmuş, kayıt altına alınmış ama kemiklere dokunulmamıştı. Erzincan savcılığına başvuru yapan mağdur yakınları kemiklerin DNA testi ile kimliklerinin tespit edilmesi Alevi örf ve adetlerine göre tek tek defnedilme talebinde bulunulmuştu. Bu başvuru üzerine Surban köyü muhtarını makamına çağırarak tehdit eden Erzincan Alay komutanı, “Devletin eliyle soykırım mı tespit etmek istiyorsunuz? Niye bu işin peşine düşmüşsünüz, gidin kemiklerinizi toplayın götürüp nereye gömüyorsanız gömün,” demişti.
Dersim 1937-37 Sözlü Tarih Projesi sorumlusu Yaşar Kaya ise sorularımıza: “ölülerimize saygının yanısıra, bu mağaralar koruma altına alınması, müze haline getirilmesi gelecek kuşaklara taşınması gerekir”, dedi. Kaya, “kemiklerin ordan toplanıp başka yere taşınması en basit tabiriyle delil karartma ve belgelerin yok edilmesidir. Ancak ben bu arkadaşların bunu bilerek değil, bilgisizlikten yaptıklarını düşünüyorum” dedi.
Çıla haber
Not: Sanatçı Ferhat Tunç’un gelen tepkiler üzerine, mağaraya gidişini ve gelen tepkileri anlattığı bir açıklama yapmıştır. Açıklama gazetemizde yayınlanmıştır. Bu linkten takip edilebilir: http://www.cilagazete.com/manset/ferhat-tunc-twitterdan-cevap-verdi
Latest posts by editor (see all)
Author Profile
Latest entries
Alevilik2019.11.28“Zonê Ma/Kırmancki (Zazaca) eserler neden okunmuyor; nedir bu ilgisizlik?
Dersim Tarih2019.11.23“Dersim’de, 1937-38’de kopacak olan fırtınanın ayak sesleri -2-“
Dersim 382019.11.18Çocukların gözüyle; Dersim’de 1937-38’de kopacak olan fırtınanın ayak sesleri. -1-
Editörün Seçtikleri2019.06.2823 Haziran’da “sevgi ve birlik dili” kazandı…
Dersim ist überalles!
Milletimiz biraz da ferhat tuncla politiklesti Şu anda Ferhat tunca yapılanlar az biraz Ahmet Kayaya yapılanların Dersim versiyonudur.. Ferhat tunc gibileri asıl bitiren G3 degil MP3 oldu. Nota olarak bilmem ama siyasete ya da ticarete kafası basmadığı muhakkak. Vahdet yerlikayanın kızıyla o civarda bir yerde klip cekeydi ratingleri alt üst edebilirdi. Kaşkana oyle yapmıyaydı ama yapmış. Oyle böyle memleketin bir değeri içimizdeki kurlara biraz empati duyalım Dersimin tüm binalarını onlar dikti. Ma halzayeme.
Dersimlilerin hassasiyetlerinin farkında olduğumu ve bir yere kadar anladığımı düşünüyorum. Yalnız Ferhat Tunçun yaptıkları(iyi veya kötü tartışılır) üzerinden kürt özgürlük mücadelesini eleştirmenin yanlışlığını belirtmek istiyorum.
Yıllardır halkların asimilasyonuna, baskıya, zülme, yobazlığa, gericiliğe, aşiretçiliğe, kadın kırımına karşı savaş veren kürt özgürlük haraketi ile ırkçı, yobaz, gerici türk partilerini aynı kefeye koymanıza bir anlam vermekte zorlanıyorum..
Hani hakaret içeren yorumları yayınlamıyordur. herbir yorum hatta haber hakaretten başka bişey değil….
Duran sönmez adlı yorumcu da çok komiklik yapmış ve diyor ki,” Amedi örnek alın” Amed yani diyarbakır seçim sonucu:AKP 6 MİLLETVEKİL.. BDP 5 MİLLETVEKİLİ..Al sana AMED seçim sonucu..Ya Urfa seçim sonucu bdp için tam hezimet.Urfa Akp 10 milletvekili..Bdp zar zor 2 milletvekil çıkarmış..Evet akp nin oy deposu KÜRTLER..Ayrıca 1937 ve 1939 yılları arasında Celal Bayar başbakan idi.
Ferhat pardon polat yoslun ne yapmak istiyor?Şimdi samimi olarak soruyorum,” o mağaraya şimdiye kadar niye gitmedi?Nerede yaşıyormuş?Üstelik o mağara polat efendinin köyüne yakın bir yer..Polat efendi rant peşinde,duygu sömürüsü peşinde ,kemikleri eline alarak inancımıza büyük bir saygısızlık yapmıştır.Ancak inanç önderlerimizin gülbenkleri ve duaları ile o kemiklere el vurulur .Tabi yoslun efendi Dersim inancına sahip olmadığı için, çünkü onu daha çok urfa ve botan amed ilgilendirir.Güneydoğuyla iştigal etmektedir..Üstelik hangi yüzle Dersim’e gidiyor?..Dersim halkı şutu çekmiş sana polat yoslun efendi..Dersim senin neyine?Amed urfa,zaho varken..Emman emman
Ben Dersim halkini cok ayri bir etnik grup olarak gorenlerdenim.
Ne CHP nin ne de BDP nin bu etnik grup icin bir plani yoktur.
Ne CHP nin ne de Ferhat Tunc un siyasi gorusune katilmasam da Ferhat Tunc un yaptigi davranisi yanlis GORMUYORUM. Madem olulere saygisizlik ya da dini rutuellerle yapilmasi gerektigini anlatiyorsunuz da neden o kemiklerin bulundugu yeri muzeye donusturme cabasini gostermiyorsunuz?
Ferhat Tunctan once Kilicdaroglu ve Kamer Genc ozur dilemeli, cunku Kilicdaroglu ve Kamer Genc bu katliami yok saydilar. Hatta Kamer Genc dedi ki, o bir savas zamaniydi ve her iki taraf da oldurdu. Bu sozu soyleyen insan meclisteyken Ferhat Tunc gibi atalarina sahip cikmak ugruna fotograf cekip internette yayinlamasi gerekiyorsa onu yapmalidir her Dersimli…
Benim Dersim Derneklerine inancim kalmadi, biz kendi kendimize muhalifiz yillardan beri… eger boyle olmasaydi DERSIM 38 yasanmazdi. Birlikte kazanir ya da mezara kadar birlikte giderdik…
O kisi Artik amaci belliziz bir cikmaza girmis ve sasirmislar
Hatirlarsaniz Ferhat Tunc ayni reklam amacli Ahmet Kaya cenaze töreni videyosunuda yayinlamisti. Ne Zaman popülerliliginin bittigini düsünse tarihi bir gaf yapiyor. Bu yaptigi tarih önünde bir suc.Böyle bir zihniyet nerde var cenazeye gidiyorsunuz ve cekim yapiyorsunuz. Bakalim isminden utanan Polat Bey baska hangi gaflar yapacak.
çeşitli yerlerden gelen sert ve tehditkâr ve üslup dışı hakarete varır eleştirilere karşı ben şöyle dedim:
“şimdiye kadar o mağaralar biliniyordu ve muhtemelen militanlar tarafından da kullanılıyordu. madem öyle üç-beş-on yıl önce neden gitmediniz, bu tespiti yapmadınız? Türk ordusu mu sizi oraya sokmadı, kapısında nöbet bekliyordu? bir şekilde o bilgi ve görüntülere pekala ulaşabilirdiniz? neden şimdi ve neden o bir çok masum insana mezar olan anıtlaşmış mağarada yüzeysel günü birlik politika yaparak Chp ve Dtp’yi karşılaştırıyorsun? Dersim’38 Katliamını dünyaya anlatmaksa şimdiye kadar hangi ciddi çalışmada yer aldın Polat Yoslu (F.Tunç)?
bu açıdan, bu konuda başlatılan tartışma çok haklı ve yerindedir. olumlu manada katkı sunan arkadaşlara teşekkür ederim. amacımız bundan sonra böyle yanlışlıkların yapılmaması ve “Dersim’38 Sözlü Tarih Çalışması” ile başlayan ve özellikle FDG tarafından verimli bir şeklide yürütülen süreçte elimizdeki kanıt ve bulguların yok olmasına ve siyasi malzeme yapılıp güvenirliliğine gölge düşürecektir. konunun bu açıdan ele alınması çok haklı ve yerindedir. acı olan şu ki, F. Tunç bu yazılanları görmüyor ve nedense başkaları onun adına konuşuyor, hem de hakaret ederek, kızarak!
yukarda ki yorumcular bilmesi gerekir ki o katliamı FERHAT TUNÇ yapmadı büyük ihtimalle yorumcuların büyük bölümü kürt özgürlük savaşında FERHAT TUNCUN doğru tarafta durup kürt halkının yanında olmasını hazmedemeyip bu olayı fırsat bulup saldıracaklarına katliamın bizzat emrini veren,uygulayan o zamanın CHPli yöneticilerdi baştada M.KEMAL,İSMET İNÖNÜ VE KATLAM arkadaşları idi eger sizde bir parça yürek olsaydı CHPnin dersim il ve ilçe teşkilatlarını DERSİMDEN kovardınız utanmadan Ferhat tuncu suçluyorlar sonrada kamar gençe oy veriyorlar DERSİMLİLERİ tenzih ediyorum TUNCELİLİLERİ kınıyorum ve AMEDLİLERE bakarak biraz örnek almalarını diliyorum
yav biz nasil insalariz herseye bise bulmak zorundamiyiz? biri bise yapmasin iyi veyahut kötu hemen karalama politikasina baslariz atip tutmalar. sizler nasil insanlarsiniz kendi katillerinize sahib cikmasini iyi biliyorsunuz neden acaba? kendisini elestirmesini bilmeyen zavallilar donup önce kendinize baksaniza baskalarina laf atacaginiza. ihaneti biz kendimiz yapmadikmi? ilk kelle kesip dusmana sunanlar bizim atalarimiz degilmiydi? Bu magaralara siginan insanlari gambazlayanlar bizlerin atalari (dersimliler) degilmiydi sayisi tam olarak bilinmiyen soykirimin ortaklari bizler degilmiyiz kendi ihanetimiz yuzunden on binlerce insan canindan malindan yurdundan olmadimi bunlari neden tartismiyoruzda? Ferhat tuncun yaptigi bu yanlisi bahane bulup saldiriyoruz. Peki yasar kayanin yaptigi yolsuzluklari neden tartismiyorsunuz? yaptiginiz ayip degilmi simdi burda ferhat tunca yukleniyorsunuz hepinizde belli bir partinin sempatizani degilmisiniz sizde burdan ferhat tunc uzerinden politika yapmiyormusunuz. Dune kadar Dersim diyemiyen sizler ve halende diyemiyen sizler ne olduda birden cosdunuz?
zaza halkının tarixte uğradığı mezalim üzerinden siyasi maddi manawai niyet gütmiyorsa kürtçi zihniyetin kuytu dağ başlarında taş altı ettikleri zaza canları gündeme getirsin yüreği bileğine güweniyorsa
sizlere katilmiyorum cunku asil bunu yapanlara tepkili olmak lazim yazan ve gosterenlerden degil . bizlere bunu reva gorenleri sorgulamamiz lazimken biz halen neyin pesindeyis . birkere bunu kimler yapti onu bile kabuletmeyen alevi halkimiz daha onlari savunurken bizler kendi icimizde bile bunu asmamisken halen o donemin basinda kimlerin oldugunu inkar eden o kadar insanimiz varki sankide kor ve sagir olmuslar iste bunu gorelim CHP derken aklima once , neden hep CHP donemleri bizlerin ustune gelinmister . kilicterogluna gelince tek birsey yazma geregi duyuyorum kendi kimligini saklayandan hic birsey beklemem Bu siyaside olsa yeter kimligini inkar etmeye ne hacet anlamadim
1937/ 1938 de Köpekler insan kemiklerini topraga gömüm defnetdiler. Ölülerimize sahip cikip saygi gösterdiler ama bugün kendi siyasi emelleri icin o kemikleri ranta dönüstürenler onlar kadar onurlu olamadilar. Dersim halkini bu kadar rencide etmeye hic kimsenin haki ve haddi degildir.
Ferhat tunç un öncelikle dersim katliamını bizzat gerçekleştirenlerin şafi kürtler olduğunu bilmesi gerekiyor.Başı çeken komutanlardan biride Ahmet Türk ün dedesidir,fakat ferhat bey kendi toplumunu yokedenlerin arkasına takılıp onların ekmeklerine yağ sürmektedir,yazıklar olsun elimde sayısız kasetleri var hırsımdan hepsini toplayıp attım biz eski bolşefik i arıyoruz ferhat tunç maskotlaşmıştır kendi toplumuna saygısı olmayan bir dönektir.Okatliamda yitirdiğimiz atalarımızın kemilerini siyasi ranta alet edecek kadar küçülmüştür kendi kardeşinin kellesini alan pırçonun tornundan farkı kalmamıştır.
Facebook ve Tewteer üzerinden gelen bazı tepkileri görüyoruz. Çıla gazetesi, tamamen bağımsız Dersim çizgisinde yayın yapan, hiç bir partiye yakın olmayan bir gazetedir. İlkelerimiz ortada, bizler bu haberi yaparken de son derece dikkatli bir dil kullandık.
Dersim 37-38 olayları politik bir dil üzerinden konuşulması taraftarı değiliz. Burada Ferhat Tunç’un yaptığını bir hata olarak görüyoruz. Ayrı düşünebiliriz Ferhat Tunç’la, pek çok yazarımız Ferhat Tunç ile aynı düşünmektedir, ancak burada sözkonusu olan ölüm ve mağduriyeti siyasi bir söylemle dillendirmenin sakıncasıdır.
Bu meseleyi CHP ve BDP ikilemi üzerinden konuşmak son derece sakıncalıdır.
Kadime Demirkürek
ne oldu arabesk cd leri satis yapmiyormu…gündeme gelmek icin insan ancak bu kadar basitlesebilir…cikarlari icin bakalim daha neler basimiza gelecek…tüm sacmaliklari bekliyoruz…dersim li olarak bu sahistan gercekten utaniyorum…eski yaptiklarindan da…
Inan Orhan Ama iste elden ne gelir, hayati boyunca iki satir yazi okumamis,ömrü boyunca sadece slogan atmaktan ve o sloganin icerigini bile kavramadan,dünya nin sadece kendisinin etrafinda dönmediginin farkina varamamis insanlar…yada merak edipte bir kitabin kapak resmine bile bakmamis, iste bu tip insan düzenin istedigi insan tipi degilmidir tam olarak!Hic bir bahane siralamadan önce oku,ögren,arastir,dinle…en son konus ki saygi duyulan bir insan olasin!Ve de enaz hata yapabilesin.. benim tek tavsiye edebilecegim budur..
Sinan Tekin
https://www.youtube.com/watch?v=cpITYm7d7JY Kemikleri eline alıp CHP ye oy vermeyin diyor(15.00 )… Chp yi savunarak söylemiyorum ama siyasete alet etmesi çok ayıp.
“Aman haaa! Ben yine aday olacağım, ona göre, sakın haaa! ” dercesine seçime az bir süre kala kemiklerle siyaset yapıyor sayın aday adayı.
Hasan Sabbah
ferhat tunç acılarımızınn siyasi olarak pazarlamın derdindedir kim ne derse desin..dersim katliamındaki en büyük kırımın yaşandığı bir yerdir laç deresi.tarihte katliamların soykırımların yaşandığı yerlere, -eğer biliniyorsa oralar- ilk uğraması gereken o katliamın izlerini ilk sürmesi gereken anropoloğlar, arkeoloğlar vede böyle bir katliamın delillerinin, hukuk karşısında delil olarak kabul edebilmesi için gitmesi gereken savcılardır, hukukçulardır. yani delilleri yerinde gormek ve görevli kişiler tarafından mahal yerinin incelenmesi zorunluluğu vardır.bunu bilmeyen yoktur. gerçekten dersimi düşünen, yaşanılan acıların hesabını sorma pesinde koşan bir kişi bilir ki böylesine önemli delillerin bulunabileceği bir katliam yerinde elma toplar gibi katledilen insanların kemiklerinin toplanmaması gerektiğidir. peki ya bu güzelim beyler ne yapıyorlar, ortalıgın sakinleşmesini silahların susmasını ilk elden fırsat bilip yangından mal kaçırır gibi laç deresinin derinliklerine koşup katliam öncesi katledilen insanların sosyal yaşamlarını gecirdikleri o yerleri ayaklarının altında çiğneyip tozu dumana katıp bize rapor sunmanın derdine düşüyolar. buda yetmiyor ferhat abimiz bir antropoloğ edasıyla kemikte dişin hala durduğunu söyleyip dişi yerinden söküyor ve hiç diş görmemiş gibi tekrar yerine takıyor. dersimin sevgisini, ata dedelerinin ananesine saygılı biri öyle bir yerde elma armut toplar gibi o kemikleri toplamayacagı gibi katliam yapılan yerin önünde durup siyasi birifing de vermez. o mekanın değiştirilmemesi ve zarar gelmemesi için delillere, orayı saygıyla korur. aslında ‘siyasi rant nasıl sağlanır’ın pesinde emek harcıyor ferhat ve ekibimiz. maharet altı yedi saat yol gidip bir kemik bulup ‘ben buldum ben buldum’ metaforu yaratmaksa ne mutlu farhat tunç ve yanındakilere…tam bir bilim adamı edasıyla teker teker mağaranın girişinde siyasi birifinglerinide verdiler. bu antropoloğlara çalışmalarında başarılar demekten başka bişe düşünemiyorum…
BDP ile kolkola giren birinden ne beklenebilir ki? Dersim Ferhat Tunç gibi yolunu kaybedenlere sadece acır.
Trajik bir cehalet ve sorumsuzluk ornegi olarak Ferhat Tunc,Dersim halkinin onurunu incitmiştir…Bir an once cikip ozur dilemesi gerekiyor oncelikle…